Saamhorigheid in de samenleving
Corona. je hoort niets anders meer. Ineens is er geen CO2 uitstoot crisis of overbezorgde boer meer in het nieuws. Alles gaat over onze nieuwe zorg… Corona. Als een peutertje kwam zij lachend onze wereld binnen om snel uit te groeien naar een flinke jongeman met puber mankementen. En als we de cijfers mogen geloven zijn we er nog niet.
De coronacrisis maakt een onvermoed gevoel van solidariteit los, overal in het land. Dat is niet gek, zeggen psychologen. ,,We zoeken naar veiligheid en structuur.” Volgens de Groningse hoogleraar psychologie Martijn van Zomeren is de solidariteit en saamhorigheid wetenschappelijk goed verklaarbaar. ,,Uit de sociale psychologie weten we dat een gedeeld lot mensen die normaliter weinig met elkaar hebben nader tot elkaar brengt. Dit virus treft ons allen, we moeten het samen opknappen.” Wat meehelpt is dat er geen duidelijke zondebok is. ,,Zodra we iemand duidelijk de schuld kunnen geven, gaan mensen gelijk meer aan zichzelf denken.”
Jan Derksen, professor in de klinische psychologie uit Nijmegen, legt uit dat mensen bij angst terugvallen in hun ontwikkeling. ,,We zoeken dan naar veiligheid, structuur, proberen elkaar te helpen.” Als de crisissituatie langer duurt, neemt de saamhorigheid echter snel af. ,,Dan volgen de fases van afbakening en van macht. Mensen gaan zich egocentrischer en narcistisch gedragen, willen niet tekort komen. Kijk maar naar de VS. Mensen hamsteren daar nu geen toiletpapier, maar vuurwapens.” Die fase is hier voorlopig nog niet bereikt. De saamhorigheid gaat zelfs zo ver dat het kabinet vrijdag PvdA’er Martin van Rijn als vervanger van de afgetreden Bruno Bruins benoemde. ,,We zitten in één van de ergste crises uit de Nederlandse geschiedenis, partijlidmaatschap is even niet van belang”, antwoordde Rutte geïrriteerd op vragen daarover. Ondertussen houden Nederlanders zich als makke schapen aan het verlaagde maximum van 100 kilometer per op de snelweg. Enkele weken terug was de weerstand onder automobilisten nog aanzienlijk. Gedragspsycholoog Martin Appelo ziet solidariteit met name als mensen persoonlijk nog niet geraakt worden. ,,De corona maatregelen zijn vervelend, maar nog niet verschrikkelijk. Zodra de druk oploopt, bladdert het laagje vernis er af: dan denken we niet langer aan het grote geheel. Dan is het egocentrisch lijfbehoud.” Van Zomeren is sowieso vrij positief ingesteld. ,,Er is juist ook wetenschappelijk bewijs dat mensen zich in crisistijd heel sociaal gaan gedragen. Brits onderzoek naar mensen die in een metro zitten die stilvalt, zonder informatie, toont aan dat ze elkaar beginnen te helpen.” In deze coronacrisis is goede communicatie overigens de sleutel, stelt hij. ,,Omdat mensen het in moeilijke tijden zelf ook niet weten, gaan ze meer naar anderen luisteren. Het is dan extra belangrijk dat de overheid positieve normen stelt, onterechte zorgen wegneemt en het wij-gevoel uitdraagt.
Bron : AD 23 maart 2020
Kortom er is dus goed nieuws voor ons. Het van nature aangelegde gedrag om te “overleven” en daarmee elkaar te helpen groeit en het eveneens aangelegde egoïsme in een mens zal iets dalen. Het virus overvalt ons als iets heel naars, en natuurlijk is dat het ook. Maar tegelijkertijd is de saamhorigheid in de samenleving nooit zo gigantisch gegroeid.
Het gaat u goed! Ik denk dan meteen aan de woorden van oud burgemeester van Amsterdam, Pas goed uzelf en elkaar, met 1,5m afstand uiteraard en zonder hamsterpraktijken!